KPI, İngilizce’deki Key Performance Indicator kelimelerinin kısaltmasıdır. Türkçe karşılığı olarak Anahtar Performans Göstergeleri olarak ifade edilmektedir. KPI’lar, bir işletmenin performansının ölçülebilmesi için kullanılan göstergelerdir. Bu göstergeler, belirli hedeflere ulaşmak için kullanılan önemli performans verileridir. Bu makalede, KPI’lar hakkında detaylı bir inceleme yapacağız.

KPI Nedir?

KPI’lar, bir işletmenin performansını ölçmek için kullanılan göstergelerdir. Bu göstergeler, bir işletmenin belirli hedeflere ulaşmasını sağlayacak önemli performans verileridir.

Basit bir ifadeyle, KPI’lar şirketlerin, iş birimlerinin, projelerin veya bireylerin stratejik hedefleri ve hedefleri açısından ne kadar iyi performans gösterdiğini ölçmenin bir yolunu sunar.

En geniş anlamıyla KPI’lar, kuruluşların, kuruluşun belirtilen amaçlarına uygun olup olmadığını anlamalarını sağlayan en önemli performans bilgilerini sağlar. Bu şekilde, iyi tasarlanmış KPI’lar, mevcut performans seviyelerini ve işletmenin olması gereken yerde olup olmadığını net bir şekilde gösteren araçlarıdır.

KPI’lar ayrıca yararlı karar verme araçlarıdır. Örgütsel performansın karmaşık doğasını küçük, yönetilebilir sayıda temel göstergeye indirmeye yardımcı olduklarından, KPI’lar karar verme süreçlerine yardımcı olabilir ve sonuç olarak performansı geliştirmeye yardımcı olabilirler.

KPI Nasıl Hesaplanır?

Neyi ölçeceğinizi bulmanın yanı sıra, KPI’nızı tam olarak nasıl hesaplayacağınıza bakmak da önemlidir. KPI’lar oluşturmak için verilerinizi hesaplamanın beş yolunu inceleyelim:

1.Veri Sayımlarını Anlama

Sayımlar basit sayısal değerlerdir ve hesaplaması en kolay olanlardır. Zaman içinde değişimi göstermek için bir oluşum oranına veya başka bir bağlama ihtiyaç duymayan bir şeyi ölçmede yararlıdırlar. Bununla birlikte, sayım KPI’sı, performansı daha doğru bir şekilde temsil etmek için daha fazla bağlamın gerektiği durumlarda iyi çalışmaz. Örneğin, işyeri kazalarının sayısı iyi bir KPI olabilir, ancak çalışan sayısında büyük farklılıklar bulunan tesisler arasındaki güvenliği gözlemlemede iyi çalışmayabilir.

2.Yüzdelerle Ölçme

Yüzdeler, hedefteki kişi veya şeylerin toplam nüfus büyüklüğüne bölünmesi ile sayımları detaylandırır. Bu sayı daha sonra 100 ile çarpılır, böylece yüzdelik ortaya çıkar. Bazı örnekler:

• Kullanılan tatil günlerinin yüzdesi
• Çeyreklere göre satış artışının yüzdesi
• Yatırım getirisi

Yüzdeler, bir satış gerçekleşir veya gerçekleşmez gibi basit örneklerle iyi çalışır, ancak müşteri memnuniyeti gibi şeyleri ölçerken işe yaramazlar.

3.Toplamlar

Sayımlar, toplamlar ile karıştırılmamalıdır çünkü sürekli değişkenlerdir, yani ölçülür ve sayılmaz. Bu, toplamların ondalık basamaklı sayılar biçiminde olabileceği anlamına gelir. Örneğin, bu hafta bir şirkette satış görüşmelerine harcanan toplam süre 48,5 saatti. Diğer bazı örnekler:

• Toplam şirket geliri
• Perakende ürün envanterinin toplam maliyeti

4.Verilerin Ortalamaları

Ortalama, veri kümesindeki tüm sayıların toplamının, toplam veri sayısına bölünmesiyle elde edilir. Örnekler:

• Ortalama müşteri geri bildirim derecesi
• Satış araması başına ortalama gelir
• Her bir ürünün ortalama maliyeti

Veri sayınız azsa veya verilerinizin ortalama sayısını ya da genel dağılımını büyük ölçüde çarpıtan aykırı değerleriniz varsa, bir ortalama doğru olmayabilir ve bu nedenle kullanılacak uygun bir KPI türü olmayabilir. Bu sebeple, bu durumu dengelemek için medyan veya farklı bir yöntem kullanmayı düşünmek daha iyi olabilir.

5.Sayıları Karşılaştırma Oranları

Oranlar iki sayıyı yan yana karşılaştırır. Oranlar, iki nokta üst üste ile ayrılmış yan yana iki sayı ile gösterilir. Bu, gözlemcinin iki sayıyı ve ilişkilerini karşılaştırmasını sağlar. Örnekler:

• Gelen ve giden satış aramalarının sayısı
• Mağaza içi satın alma işlemlerinin çevrimiçi satın alma işlemlerine kıyası

Oranları yalnızca iki sayıyı karşılaştırmanın anlamlı olduğu durumlarda kullandığınızdan emin olun.

KPI Nasıl Belirlenir?

Çevrimiçi mağazanız için doğru KPI’ları belirleme söz konusu olduğunda, kendinize “Hangi hedefler beni bu başarıya götürebilir?” ya da “Hedef işletmenin çalışma alanına ne kadar uygun?” diye sorarak başlayın.

Doğru KPI’ları belirlemek için, önce izlemeyi planladığınız şeyin amaçlarını ve hedeflerini belirlemeniz gerekir. Bir sonraki adım, uygun görülen hedeflerin belirli bir zaman dilimi içinde gerçekleşmesini kolaylaştıracak belirli koşulları kararlaştırmaktır. Bunun iki kilit unsuru ölçülebilir bir etkinliği ve belirli bir zaman çerçevesini tanımlamaktır. Örneğin, “Gelecek 6 ayda yeni ziyaretçileri %40 artırın”. Bu öğeler, hedeflerinize ulaşma yolunda olup olmadığınızı anlamanıza yardımcı olacak kritik başarı faktörleridir. Son adım, gerçek KPI’yı ayarlamaktır. Yukarıda kullanılan örnekte KPI, “Yeni ziyaretçilerin ve geri gelen ziyaretçilerin geçen aya göre yüzdesi” olabilir.

Çevrimiçi perakendecilerin izlemeyi sevdiği bir dizi farklı KPI var. Yalnızca işletmeniz için anlamlı olan KPI’ları izlemeniz gerektiğini unutmayın, ancak kontrol etmek isteyebileceğiniz en önemli olanlar şunları içerir:

• Dönüşüm oranları
• Site trafiği
• Ortalama sayfa görüntüleme ve sitede geçirilen süre
• Çıkma oranı
• Ziyaret başına sayfa sayısı
• Ortalama sipariş değeri
• Tavsiye kaynakları
• Trafik kaynakları
• Desteklenen dönüşümler
• En yüksek trafik sayfaları ve içeriği
• Nihai satışlar (günlük, haftalık, aylık vb.)

KPI Özellikleri Nelerdir?

KPI’ların özellikleri şunlardır:

• Ölçülebilir: KPI’lar, ölçülebilir olmalıdır. Yani, belirli bir zaman dilimi içinde bir miktar veya oran gibibir ölçülebilirlik kriterine sahip olmalıdır.
• İlgili: KPI’lar, işletmenin hedeflerine doğrudan katkıda bulunan performans göstergeleri olmalıdır. Bu nedenle, KPI’ların işletmenin stratejik hedefleri ile uyumlu olması gerekir.
• Gerçekçi: KPI’lar, ulaşılabilir ve gerçekçi olmalıdır. Yani, işletmenin mevcut durumu ve kaynakları göz önünde bulundurulmalıdır.
• Zamanlı: KPI’lar, belirli bir zaman aralığında ölçülmelidir. Bu, işletmenin performansını zaman içinde izleme ve takip etme imkanı sağlar.

[box type=”note” align=”” class=”” width=””]Ayrıca Bilgilendirici Pazarlama (Informative Marketing) Nedir?yazımı da inceleyebilirsiniz.[/box]

KPI Neden Önemlidir?

KPI’lar, işletmelerin performanslarını ölçmelerine, yönetmelerine ve geliştirmelerine yardımcı olur. KPI’lar sayesinde işletmeler, stratejik hedeflerine ulaşmak için gereken adımları belirleyebilirler. Ayrıca, KPI’lar işletmelerin performansını takip etmelerine, kaynakları etkin bir şekilde kullanmalarına, verimliliklerini artırmalarına ve karar verme süreçlerini iyileştirmelerine yardımcı olur.

KPI Türleri Nelerdir?

Financial KPI’lar

Finansal KPI’lar, işletmenin finansal performansını ölçer. Bu göstergeler, işletmenin gelirlerini, giderlerini, karlılığını ve nakit akışını izler. Finansal KPI’lar arasında ciro, brüt kar marjı, net kar marjı, EBITDA, nakit akışı, borç oranı ve işletme sermayesi yer alır.

Müşteri KPI’ları

Müşteri KPI’ları, işletmenin müşteri deneyimini ölçer. Bu göstergeler, müşteri memnuniyetini, müşteri sadakatini, müşteri şikayetlerini ve müşteri kayıplarını takip eder. Müşteri KPI’ları arasında müşteri memnuniyeti oranı, müşteri kayıp oranı, müşteri sadakat oranı, müşteri şikayet oranı ve müşteri yaşam değeri yer alır.

İş Süreçleri KPI’ları

İş süreçleri KPI’ları, işletmenin iş süreçlerinin etkinliğini ölçer. Bu göstergeler, işletmenin iş süreçlerinin verimliliğini, kalitesini ve hızını izler. İş süreçleri KPI’ları arasında üretim verimliliği, kalite oranı, teslim süresi, stok devir hızı ve hatalı ürün oranı yer alır.

İnsan Kaynakları KPI’ları

İnsan kaynakları KPI’ları, işletmenin insan kaynakları performansını ölçer. Bu göstergeler, işletmenin personel verimliliğini, personel memnuniyetini ve personel devir oranını takip eder. İnsan kaynakları KPI’ları arasında personel verimlilik oranı, personel devir oranı, personel memnuniyet oranı, eğitim maliyetleri ve yıllık izin kullanımı yer alır.

İnovasyon KPI’ları

İnovasyon KPI’ları, işletmenin yenilikçilik performansını ölçer. Bu göstergeler, işletmenin araştırma ve geliştirme yatırımlarını, patent sayısını ve yeni ürün geliştirme sürelerini takip eder. İnovasyon KPI’ları arasında patent sayısı, yeni ürün geliştirme hızı, Ar-Ge bütçesi ve yenilikçi fikirlerin uygulamaya geçme oranı yer alır.

[box type=”note” align=”” class=”” width=””]Ayrıca Bağlam Pazarlaması (Contextual Marketing) Nedir? yazımı da inceleyebilirsiniz.[/box]

KPI’ların Uygulanmasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Doğru KPI’ları Seçme

KPI’lar seçerken, işletmenin stratejik hedefleri göz önünde bulundurulmalıdır. Doğru KPI’lar seçmek, işletmenin performansını etkin bir şekilde ölçmesine ve stratejik hedeflerine ulaşmasına yardımcı olacaktır. Ayrıca, KPI’ların ölçülebilir, ilgili, gerçekçi ve zamanlı olması gerektiğini unutmayın.

KPI’ları Uygulama

KPI’ları uygulamak, işletmenin performansını ölçmek ve izlemek için uygun sistemlerin kurulmasını gerektirir. KPI’ların belirli bir zaman aralığında ölçülmesi ve sonuçların kaydedilmesi gerektiği için, işletmenin verileri toplamak, analiz etmek ve raporlamak için uygun sistemlere sahip olması önemlidir.

KPI’ları Analiz Etme

KPI’ların analizi, işletmenin performansını değerlendirmesine, güçlü ve zayıf yönlerini belirlemesine ve stratejik kararlar almasına yardımcı olur. KPI’ların analizi, işletmenin hedeflerine ulaşmak için neyin işe yaradığını ve neyin işe yaramadığını belirlemesine yardımcı olur.

KPI’ları Yenileme

KPI’lar, işletmenin hedefleri ve stratejileri değiştikçe güncellenmelidir. Yenilenmiş KPI’lar, işletmenin yeni hedeflerine ve stratejilerine uygun olarak seçilmeli ve uygun sistemler aracılığıyla uygulanmalıdır. KPI’ların düzenli olarak yenilenmesi, işletmenin performansını sürekli olarak ölçmesine ve iyileştirmesine yardımcı olacaktır.

[box type=”note” align=”” class=”” width=””]Ayrıca Ağızdan Ağıza Pazarlama (Word of Mouth Marketing) Nedir? yazımı da inceleyebilirsiniz.[/box]

KPI’ların Yararları ve Zorlukları Nelerdir?

KPI’ların Yararları

KPI’ların en büyük yararlarından biri, işletmenin performansını ölçmesine ve yönetmesine yardımcı olmasıdır. KPI’lar, işletmenin hedeflerine ulaşması için doğru yolu belirlemesine yardımcı olur. Ayrıca, KPI’lar, işletmenin performansını izlemesine, iyileştirmesine ve stratejik kararlar almasına yardımcı olur.

KPI’ların Zorlukları

KPI’lar, doğru seçilmediğinde veya yanlış uygulandığında bazı zorluklar yaratabilir. KPI’lar, ölçülebilir, ilgili, gerçekçi ve zamanlı olmalıdır. Ayrıca, KPI’lar, işletmenin tüm departmanları arasında tutarlılık sağlamalıdır. KPI’ların verileri toplama, analiz etme ve raporlama süreci de zaman ve kaynak yoğun olabilir.

KPI Örnekleri

Bu bölümde KPI’ların bazı yaygın örneklerini ayrıntılı şekilde açıklayacağız.

1.Zaman İçinde Satış Büyümesi

KPI’nın çok bilinen bir örneği, zaman içinde satış artışını göstermektedir. Satışların büyümesini; satılan toplam ürünü, hizmet sayısını veya geliri ölçerek ve önceki zaman diliminde aynı ölçütle karşılaştırarak hesaplayabilirsiniz. Satış büyümesi yüzde olarak hesaplanır:

Satış Büyümesi = 100 * (Son Satış Geliri – Satış Geliri Başlangıcı) / (Satış Geliri Başlangıcı)

Örneğin, yerel bir perakende satış mağazasındaki bir yönetici, satış tekniklerini geliştirmeye veya haftanın belirli günlerinde satış yapmaya odaklanabilmeleri için günlük veya çalışan başına satış gelirlerini bilmek isteyebilir. Bir yönetici, hangi bölgelerin daha iyi satış eğitimine ihtiyaç duyduğunu analiz etmek ya da popüler ürünleri stokta tutmak ve satış hacminin daha düşük olduğu ürünlerin envanterini azaltmak ve bölgesel ürün karmasını değiştirmek için bölgelere göre satışları bilmek isteyebilir.

2.Brüt Kâr Marjı

Brüt kâr marjı, bir şirketin mal üretmek için herhangi bir maliyeti hesaba kattıktan sonra tuttuğu toplam satış gelirinin yüzdesidir. Bu KPI, bir işletmenin ne kadar verimli çalıştığına dair kuş bakışı bir görünüm verir. Brüt kâr marjı ne kadar yüksek olursa, bir işletmenin satış faaliyetinden elde ettiği gelir de o kadar fazla olur.

Brüt Kâr Marjı = (Gelir – Doğrudan Maliyet) / Gelir

Zaman içinde verimliliği gördükten sonra şirketler, üretim maliyetlerini azaltmak veya brüt kâr marjını artırmak için ürün fiyatlarını artırmak için daha spesifik KPI’ler kullanabilir. Örneğin, bir perakende şirketi sahip olduğu her ürün için brüt kâr marjlarını izole etmek isteyebilir, böylece daha yüksek maliyet ve daha düşük satışa sahip ürünlerini ortadan kaldırabilir ve belirli ürünler için üretim maliyetlerini düşürebilir.

3.Yatırım Getirisi

Bir pazarlama temel taşı olarak, Yatırım Getirisi (ROI), pazarlama stratejilerine yapılan yatırımı ne kadar gelir elde ettikleriyle karşılaştıran bir yüzdedir. Örneğin, bir donanım endüstrisi pazarlamacısı, daha fazla elektrikli el aleti satmak için çevrimiçi bir reklam kampanyasına 5.000 dolar yatırım yapıyor ve elektrikli el aleti satışlarında kampanyaya 10.000 dolarlık bir artış atfediyor. Bu durumda yatırım getirisi %100 olacaktır. ROI’yı hesaplamak için KPI formülü, ilk yatırımdan geliri çıkararak ve bu çıkarma işlemini ilk yatırımla bölerek (ve bir yüzde elde etmek için 100 ile çarparak) çalışır.

Formül: ROI = 100 * (Yatırımdan Elde Edilen Gelir – Yatırım Maliyeti) / Yatırım Maliyeti

Yatırım getirisi güçlü bir araçtır çünkü işletmelerin farklı pazarlama faaliyetlerini, hangilerinin şirketleri için en fazla kârı elde ettiğini görmek için karşılaştırmasına olanak tanır.

4.Kiralama Başına Maliyet

Çalışanlar için KPI açısından, kiralama başına maliyet popüler bir metriktir. Şirket içinde ve dışında işe alım maliyetleri toplanarak hesaplanır. İşe alım, reklam maliyetleri, dış ajans katılımı, aday özgeçmişlerini ve röportajları gözden geçirmek vb. her şeyi içerir.

Kiralama başına maliyet = (Dahili İşe Alım Maliyetleri + Harici İşe Alım Maliyetleri) / Toplam İşe Alım Sayısı

Şirketler, kiralama başına maliyeti derlerken, işe yeni çalışan alma ve yeni çalışanlar için daha az ücret ödemeyi sağlayan eğitim programları oluşturma gibi çalışanları işe alma ve eğitme maliyetlerini ve süresini azaltan işe alım uygulamalarına odaklanabilir.

5.KPI Ağırlığı ile Ölçüm

İş performansını analiz etmek için birden fazla KPI’yı bir araya getirirken, bir işletme üzerinde en fazla etkiye sahip KPI’lara öncelik vermek önemlidir. Gelir ve toplam kârlılık ölçütleri, genellikle herhangi bir işin sonucu olarak tanımlanır.

KPI’lar bir işletmenin her alanında performansı ölçmenin iyi bir yoludur. İş hedeflerini tanımlamak ve onlara ulaşmak için, büyümeyi değerlendirmek ve her büyüklükteki şirket için eyleme geçirilebilir bir iç görü yaratmak amacıyla önemli bir unsurdur.

Kullanabileceğiniz KPI’lar

Sonuç

KPI’lar, işletmelerin performansını ölçmesine ve yönetmesine yardımcı olan kritik göstergelerdir. KPI’lar, işletmenin stratejik hedeflerine uygun olarak seçilmeli ve doğru şekilde uygulanmalıdır. KPI’ların düzenli olarak yenilenmesi ve analiz edilmesi, işletmenin performansını sürekli olarak ölçmesine ve iyileştirmesine yardımcı olacaktır. KPI’ların yararları, işletmenin performansını ölçmesine, izlemesine, iyileştirmesine ve stratejik kararlar almasına yardımcı olurken, zorlukları, doğru seçilmediğinde veya yanlış uygulandığında oluşabilir.

KPI’lar, işletmenin performansını ölçmesine ve yönetmesine yardımcı olan etkili bir araçtır. Doğru seçildiğinde ve doğru şekilde uygulandığında, işletmenin stratejik hedeflerine ulaşmasına yardımcı olur. KPI’ların belirlenmesi, ölçülebilir, ilgili, gerçekçi ve zamanlı olmalıdır. KPI’lar, işletmenin tüm departmanları arasında tutarlılık sağlamalıdır. Verilerin toplanması, analiz edilmesi ve raporlanması zaman ve kaynak yoğun bir süreç olabilir.

KPI’ların yönetimi, işletmenin tüm seviyelerinde yapılabilir. Üst yönetim, işletmenin stratejik hedeflerine uygun KPI’lar belirleyebilirken, orta kademe yöneticileri ve çalışanları, KPI’ları takip edebilir ve ilgili faaliyetleri gerçekleştirebilir. KPI’ların doğru bir şekilde yönetilmesi, işletmenin performansını sürekli olarak ölçmesine ve iyileştirmesine yardımcı olur.

KPI’lar, işletmenin performansını ölçmek için birçok farklı alanda kullanılabilir. Örneğin, finansal KPI’lar, işletmenin mali performansını ölçmek için kullanılırken, müşteri KPI’ları, işletmenin müşteri deneyimini ölçmek için kullanılır. Operasyonel KPI’lar, işletmenin iş süreçlerinin performansını ölçerken, insan kaynakları KPI’ları, işletmenin çalışanlarının performansını ölçmek için kullanılır.

Sonuç olarak, KPI’lar, işletmenin performansını ölçmesine ve yönetmesine yardımcı olan etkili bir araçtır. KPI’lar, doğru seçildiğinde ve doğru şekilde uygulandığında, işletmenin stratejik hedeflerine ulaşmasına yardımcı olur. Ancak, KPI’ların doğru seçilmesi, verilerin toplanması ve analiz edilmesi zaman ve kaynak yoğun bir süreç olabilir. KPI’ların düzenli olarak yenilenmesi ve analiz edilmesi, işletmenin performansını sürekli olarak ölçmesine ve iyileştirmesine yardımcı olacaktır.

[box type=”note” align=”” class=”” width=””]Ayrıca Garantili Freelance SEO Uzmanı yazımı da inceleyebilirsiniz.[/box]

KPI Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

[toggle title=”KPI nedir ve neden önemlidir?” state=”close”]KPI, bir organizasyonun veya bireyin performansını ölçmek ve izlemek için kullanılan ölçülebilir bir metrik veya gösterge setidir. Bu göstergeler, belirli hedeflere ulaşmak için yapılan faaliyetlerin etkinliğini ölçmek için kullanılır. KPI’lar, işletme performansını izlemek ve iyileştirmek için önemlidir.[/toggle]

[toggle title=”KPI’lar nasıl belirlenir?” state=”close”]KPI’lar belirlenirken, organizasyonun hedeflerine ve stratejilerine uygun olmalıdır. Ayrıca, ölçülebilir, spesifik, ulaşılabilir, ilgili ve zamana bağlı olmalıdırlar. KPI’lar, işletmenin öncelikli hedeflerine odaklanmalı ve bunları ölçmek için uygun ölçümleri içermelidir.[/toggle]

[toggle title=”KPI’lar nasıl izlenir?” state=”close”]KPI’ların izlenmesi, genellikle bir gösterge tablosu veya kontrol paneli kullanılarak yapılır. Bu tablolar, KPI’ların performansını izlemek için ölçümlerin görsel bir şekilde sunulduğu bir araçtır. Böylece, KPI’ların performansı kolayca anlaşılabilir ve gerekirse hızlıca müdahale edilebilir.[/toggle]

[toggle title=”KPI’lar neden değişebilir?” state=”close”]KPI’ların değişmesi, işletmenin hedefleri ve stratejilerinin değişmesi nedeniyle olabilir. Ayrıca, bir KPI’nın ölçüm yöntemi veya kaynaklarında değişiklikler olduğunda da değişebilir. KPI’ların zaman içinde değişmesi normaldir ve işletmenin hedeflerine daha uygun hale getirmek için gereklidir.[/toggle]

[toggle title=”KPI’lar sadece büyük işletmeler için mi kullanılır?” state=”close”]Hayır, KPI’lar her boyuttaki işletme için kullanılabilir. KPI’lar, işletmenin öncelikli hedeflerine ve stratejilerine odaklanarak özelleştirilebilir ve uygun ölçümlerle izlenebilir.[/toggle]

[toggle title=”KPI’lar ne kadar sıklıkla ölçülmelidir?” state=”close”]KPI’ların ölçüm sıklığı, organizasyonun ihtiyaçlarına ve hedeflerine bağlı olarak değişebilir. Bazı KPI’lar haftalık olarak ölçülebilirken, diğerleri aylık veya yıllık olarak ölçülebilir. KPI’ların ölçüm sıklığı, organizasyonun performansını izlemek için gereken zaman çizelgesine bağlıdır.[/toggle]